Η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, η πλήρης αναδιάρθρωση της λειτουργίας των συνδικαλιστικών οργανώσεων, η αυστηροποίηση του νομοθετικού πλαισίου για τον τρόπο λήψης της απόφασης των απεργιακών κινητοποιήσεων (δηλαδή να γίνεται δυσκολότερη η προκήρυξη απεργίας), οι συλλογικές διαπραγματεύσεις καθώς και ο τρόπος υπολογισμού του κατώτατου μισθού είναι τα 5 θέματα – φωτιά που θα απασχολήσουν τη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς η οποία θα ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο για την αγορά εργασίας. Οι αλλαγές στα εργασιακά θα είναι το βασικό θέμα της δεύτερης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος.

1. ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ: Το ΔΝΤ αναμένεται να επαναφέρει την πάγια αξίωσή του για απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων με νόμο, ενώ οι εκπρόσωποι της ΕΕ θα ζητήσουν την ευθυγράμμιση με τις βέλτιστες πρακτικές, οι οποίες, ωστόσο, διευκολύνουν τις απολύσεις. Το θέμα των ομαδικών απολύσεων ανακινήθηκε πρόσφατα μετά την εισήγηση του γενικού εισαγγελέα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Νιλς Βαλ, ο οποίος επισημαίνει ότι οι απαιτήσεις της ελληνικής νομοθεσίας του 1983 που θέλουν από τους εργοδότες να λαμβάνουν διοικητική έγκριση πριν από μία ομαδική απόλυση – έγκριση που εξαρτάται από τις συνθήκες της αγοράς εργασίας, την κατάσταση της επιχείρησης και το συμφέρον της εθνικής οικονομίας – δεν συνάδουν με το ευρωπαϊκό πλαίσιο.
Βάσει του νόμου που ισχύει σήμερα, ομαδικές απολύσεις θεωρούνται όσες γίνονται από επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερους από 20 εργαζόμενους για λόγους που δεν αφορούν το πρόσωπο των απολυομένων. Για να προσδιοριστεί ο αριθμός του προσωπικού λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του προσωπικού τόσο στο κεντρικό κατάστημα όσο και στα τυχόν υποκαταστήματα.
Μέχρι τον Ιανουάριο του 2014, όταν μια επιχείρηση ήθελε να υπερβεί τα παραπάνω νόμιμα όρια των απολύσεων, κατέθετε σχετικό αίτημα στο υπουργείο Εργασίας και υπεύθυνος να αποφασίσει ήταν ο ίδιος ο υπουργός. Η κατάσταση άλλαξε επί συγκυβέρνησης ΝΔ – ΠΑΣΟΚ όπου η τότε κυβέρνηση διαμόρφωσε ένα καινούργιο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις ομαδικές απολύσεις απαλλάσσοντας τον εκάστοτε υπουργό από το να αποφασίζει αν θα επιτραπούν σε μια επιχείρηση ή όχι.
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι σε καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν προβλέπεται υπουργικό βέτο σε ομαδικές απολύσεις ενώ μόνο στην Ολλανδία ζητείται προηγούμενη έγκριση από την περιφερειακή υπηρεσία απασχόλησης (UWV) η οποία ωστόσο εφαρμόζει την ουσία της ευρωπαϊκής οδηγίας 98/59/ΕΚ και των διεθνών συμβάσεων, επιβάλλοντας στον εργοδότη ακόμη και την υποχρέωση καταβολής επιδομάτων ανεργίας.

2. ΑΠΕΡΓΙΕΣ – ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ: Το ΔΝΤ επιμένει στην αλλαγή του τρόπου λήψης των αποφάσεων για απεργιακές κινητοποιήσεις ώστε να απαιτείται το 50%+1 των μελών του συνδικάτου. Δηλαδή η κήρυξη απεργίας θα προϋποθέτει τη σύγκληση γενικής συνέλευσης και τη συμμετοχή της πλειοψηφίας των εργαζομένων στη λήψη της απόφασης. Μάλιστα το 50%+1 ζητούν να εφαρμοστεί και στην περίπτωση λήψης απεργιακής κινητοποίησης σε επίπεδο επιχείρησης. Ακόμη οι δανειστές επιμένουν στην εξασφάλιση μεγαλύτερου χρόνου προειδοποίησης και υποχρεωτικά στάδια διαβουλεύσεων ανάμεσα στα σωματεία και την εργοδοτική πλευρά πριν από την κήρυξη της απεργίας. Επίσης ζητούν:
n Μείωση των ημερών συνδικαλιστικής άδειας.
n Δραστική μείωση των ημερών αδικαιολόγητης απουσίας συνδικαλιστή.
n Δυνατότητα απόλυσης συνδικαλιστών για σπουδαίο λόγο.

3. ΚΑΤΩΤΑΤΟΣ ΜΙΣΘΟΣ: Οι θεσμοί απαιτούν την επανεξέταση του κατώτατου μισθού (θέμα που προωθεί κυρίως το ΔΝΤ) με το σκεπτικό ότι η πτώση των μέσου επιπέδου αμοιβών στην Ελλάδα από τα 1.000 ευρώ το 2009 στα 650-700 ευρώ το 2015 φέρνει τον μέσο μισθό κοντά στον κατώτατο δημιουργώντας αντικίνητρα για την απασχόληση. Τονίζεται ότι ο κατώτατος μισθός μειώθηκε με νόμο το 2012 κατά 22% έως 32%, από τα 751 ευρώ στα 586,08 για τους άνω των 25 ετών και στα 510,95 ευρώ για τους κάτω των 25 ετών. Σε άλλες χώρες ο κατώτατος μισθός ορίζεται νομοθετικά ενώ για την Ελλάδα έχει ψηφιστεί να ισχύσει κάτι αντίστοιχο ύστερα από διαβούλευση. Θεσμοθετημένος εθνικός κατώτατος μισθός, χωρίς επιδόματα και τριετίες, υπάρχει σήμερα σε 22 από τις 28 χώρες-μέλη της ΕΕ. Σε όλες σχεδόν τις χώρες, ωστόσο, η απόφαση για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού και ημερομισθίου γίνεται κρατικά και όχι μέσω απευθείας διαπραγματεύσεων των κοινωνικών εταίρων. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι το ΔΝΤ δεν αποκλείεται να ανοίξει θέμα κατάργησης τριετιών, ακυρώνοντας ουσιαστικά οποιαδήποτε ελπίδα για ενίσχυση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα. Με βάση το Μνημόνιο οι τριετίες παραμένουν παγωμένες τουλάχιστον για 10 χρόνια έως το 2022 μέχρι να πέσει η ανεργία κάτω από το 10%.

4. ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ: Η κυβέρνηση σχεδιάζει να πετύχει την επαναφορά της επέκτασης των κλαδικών συμβάσεων, εφόσον όμως τις υπογράφουν συνδικαλιστικές οργανώσεις και εργοδοτικοί φορείς που θα εκπροσωπούν το 51%. Η ευρωπαϊκή πρακτική ενθαρρύνει την αποκέντρωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την (υπό όρους) επέκταση όσων υπογράφονται σε επίπεδο κλάδου. Στην Ελλάδα κυριαρχούν πλέον οι ατομικές (σχεδόν για τους 8 στους 10 εργαζομένους) και οι επιχειρησιακές συμβάσεις (163 μέσα στο πρώτο 5μηνο) ενώ οι ελάχιστες κλαδικές και ομοιοεπαγγελματικές (μόνο 6 και 3, αντίστοιχα), δεσμεύουν μόνο τα μέλη των εργοδοτικών οργανώσεων που τις υπογράφουν, δημιουργώντας συνθήκες άνισου ανταγωνισμού (και αποχώρησης των εργοδοτών από τις οργανώσεις τους).

5. ΑΝΤΑΠΕΡΓΙΑ (λοκάουτ): Παρ’ όλο που κυβέρνηση και εργοδοτικοί φορείς δηλώνουν την αντίθεσή τους στην επαναφορά του λοκάουτ, το θέμα βρίσκεται στην ατζέντα των συζητήσεων με τους δανειστές. Οι θεσμοί πιέζουν ώστε ο εργοδότης να μπορεί να λειτουργήσει την επιχείρησή του και σε περίοδο απεργίας των εργαζομένων του, χωρίς να ελέγχεται ποινικά όπως συμβαίνει σήμερα.
Λοκάουτ (lockout) ή ανταπεργία είναι η δυνατότητα που έχει ο εργοδότης κατά τη διάρκεια απεργίας να προχωρεί σε απομάκρυνση ή αντικατάσταση του προσωπικού ή ακόμα και να βάζει ο ίδιος λουκέτο στην επιχείρησή του.

Εχθρικό περιβάλλον

Η διαπραγμάτευση για τα εργασιακά θα εξελιχθεί σε ένα εξαιρετικά δύσκολο για τη χώρα μας περιβάλλον αφού στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι σε εξέλιξη μια σειρά από αντεργατικές νομοθετικές παρεμβάσεις σε ένα τοπίο όπου:
n Μειώνεται ο ρόλος της πλήρους και σταθερής απασχόλησης υπέρ των ευέλικτων σχέσεων εργασίας,
n εφαρμόζονται μέτρα που διευκολύνουν τις απολύσεις,
n θεσμοθετούνται μέτρα που μειώνουν τον εργάσιμο χρόνο και τα ωράρια,
n διαμορφώνουν χαμηλότερους μισθούς εκτός συλλογικών συμβάσεων,
n προωθούνται μέτρα σύγκλισης ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και στις εργασιακές σχέσεις.

Πηγή : tanea.gr